އ ލ ޤ Alif Laam Gaaf

ނިއުރޯން އަކީ މިފަހަކަށްއައިސް ދިވެހިންގެތެރޭ އާއްމުބަހެކެވެ. ގިނަފަހަރަށް މިބަސް އިވެނީ ސިޔާސީ އެއްވުންތަކާ، ސައްލާތަކާއި މެހެފިލް ތަކުގައި ތިމާނުރުހޭމީހާ ނިކަމެތިކުރަންބުނާ ބަހެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެވެނި މިވެނި މީހަކު ނިއުރޯން މަދޭކިޔާތީއެވެ.   މާތް ﷲ އަޅުގަނޑުމެންނީ އޯގާތެރިންކަމުގައި ލައްވާށިއެވެ. ނިއުރޯން އަކީ ކޮބާ؟ ފުރަތަމަ ނިއުރޯން އާދައިގެ ގޮތަކަށް ފަހުމުކުރަމާތޯއެވެ. ނިއުރޯން އަކީ އެއްމެ އާދައިގެ ބަހުން ދަންނަވާނަމަ، މުވާސަލާތީ ވަސީލަތެކެވެ. ސިކުނޑިން ހަށިގަނޑުގެ ބައިތަކަށް ފޮނުވަންބޭނުންވާ މެސެޖުތައް ނާރުތަކުން (ނާރވް ފައިބާރ) ފޮނުވުމަށް ބޭނުންކު ރާ ސިގްނަލް ސިސްޓަމެކޭވެސް ދެންނެވިދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް އަޅުގަނޑުމެން ހޫނުއެއްޗެއްގައި އަތްލެވުމުން، އަތަށް އެހޫނުކަމާއި އަދި އަތް ދުރުކުރަން އަވަހަށް އަތް ދަމައިގަންނަންވީކަން ބުނެދެނީ ސިކުނޑިއެވެ. އަތް ހޫނުތަނުގައި ޖެހުމާއި، އަތް ދަމައިގަތުމާއި ދެމެދު ހިނދުކޮޅެއްވެސް ނުހިނގާތީ މި މުވާސަލާތުގެ އަވަސްކަން އެބަދޭހަވެއެވެ. މިރާ ނިއުރޯން އެނގުމާއި އޭގެ މަސައްކަތް ދެން ނިއުރޯންގެ ތެރެއިން މިރާ ނިއުރޯން އަށް ބަލާލަމާތޯއެވެ. ފުރަތަމަ

  ކުޑަކުދިންގެ ދުވަހުގެ ތަހާނީ ފޮނުވަނީ ހެޔޮހިތަކާއެކު ނުހަނު އުފަލުންނެވެ. މާތް ﷲ އެކުދިންނަކީ، މާދާމާ، އިސްލާމީ އުއްމަތާއި މިވަތަން ފަހުރުވެރިވާނެ ދަރިންކަމުގައި ލައްވާށިއެވެ. އެކުދިންނަކީ، އިލްމާއި އަހުލާގުން ޒީނަތްތެރިވެފައިވާ އަދި ހައްގުތަކާއި ޒިއްމާތައް އޭގެ ގޮތުގައި އުފުލާ ކުދިންނަށްވޭތޯ އަޅުގނަޑުމެން މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ.   ކުޑަކުއްޖަކު ދުނިޔެއަށް އައުމުން އަޅުގަނޑުމެން އެންމެ އަވަސްވެގަންނަ އެއްކަމަކީ އެދަރިފުޅަށް ނަމެއްކިޔާ، އޭނަގެ އައިޑެންޓިޓީ ކަނޑައެޅުމެވެ. ޑީއެންއާރުން ފޮޓޯޖެހި އައިޑީކާޑު ހައްދާ، ދަރިފުޅު ރަސްމީ ރައްޔިތަކަށް ހެދުމެވެ. އެހެނަސް މިއަދު މިދައްކަނީ ޑީއެންއާރުންނުދެއްވާނެ އައިޑެންޓިޓީ ކާޑުގެ ވާހަކައެވެ. އެއީ ސިކުނޑީގައި އުފެދޭ ކާޑެކެވެ. ހިތުގައި ބިންވަޅުނެގޭ ކާޑެކެވެ. އޭގައި ލިޔެވެނީ، ކުއްޖަކު އޭނަގެ އަމިއްލަ ނަފުސު ސިފަކޮށް، ބައްޓަންކޮށް އަދި ދައްކުވައިދޭގޮތެވެ. އިންސާނާގެ ގާތްގަނޑަކަށް މުޅިހަޔާތް ގިނަފަހަރު ބިނާވެފައިބަނީ މިދެންނެވި އައިޑީކާޑުގައިވާ އެއްޗަކަށް ބަލައިގެންނެވެ. މިއަށް އަމިއްލަ އައިޑެންޓިޓީއޭ ނުވަތަ ސެލްފް އައިޑެންޓިޓީ ކިޔައެވެ. 1-    

  މިއަދު ނޫސްތަކުން ފެނުނު އެއް ހަބަރަކީ ހއ.ހޯރަފުއްޓާ އެއް ފަޅެއްގައި އޮންނަ އުނގުލުފިނޮޅާއި ހުވަހަންދޫއާ ދެމެދުން، ކިނބުލެއް ފެނިގެން ސިފައިން ހަރަކާތްތެރިވި ހަބަރެވެ.    މަސްބާނަން އުޅުނު ދޯނިން އޮތީ ކަންވާރެއްގައި ކިނބޫ ބާނާފައެވެ. ސިފައިން ވަނީ ހޯރަފުށީގެ ހުޅަނގުން 45 ވަރަކަށް ނޯޓިކަލް މޭލު ބޭރަށް އޭތި ދޫކޮށްލާފައެވެ. މުހިއްމުވީ އެ ހަބަރާއެކު ފެނުނު ފޮޓޯއެވެ. ކިނބުލުގެ ތުންގަޑުގެ އިތުރުން ހަތަރެސްފައި އޮތީ ޑަކް ޓޭޕުން ފިސާރު ވަރުގަދަޔަށް ބަނދެލާފައެވެ. މިއޮތީވާ ހައްގުގެ ޒަމާނެއްތާއެވެ. ވަގުތުން ފެންނަން ފެށީ ކިނބުލާމެދު އިހާނެތިކޮށް ކަންކުރި ކަމުގެ ޝިކާޔަތު ތަކެވެ. ހިތަށް އެރިއެވެ. ޔަގީން ކަށަވަރުންވެސް ދިވެހި ސިފައިންނަކީ އަނިޔާވެރިބައެއް ނޫނެވެ. އެކަމަކު އެ ކިނބޫ ރަމަތަކުރުމަށް އެއަށްވުރެ ތަންކޮޅެއް ލުއި ގޮތެއް ބޭނުންކުރެވިދާނެއެވެ. އެއްޗެއްބުނުމުގެ ކުރިން ދެކޮޅު ބަލާލަން ޖެހޭނެތީ، ކުޑަކޮށް ކިޔާލީމެވެ. ކިނބޫ ހިފާ ގެންގުޅުމުގައި ސަމާލުވާންޖެހޭ ކަންތައް ގިނައެވެ. ސަބަބަކީ އެއީ ތަބީއަތުގައި މީހަކަށް ނުވަތަ ބަޔަކަށް ބޮޑުއަނިތަކެއް ދެވިދާނެ ނުރައްކާތެރި ޖަނަވާރަކަށްވާތީއެވެ. އެ

  މާމޮޅު މާހިރަކަށް، އަދި ފުންނާބު އުސް މީހަކަށް ވެގެނެއްނޫނެވެ. އަޅުގަނޑަށް އެނގިހުރި މިންވަރަކުން ވަރަށް ގިނައިން ބޮޑެތި ބޭފުޅުންގެ ވާހަކަތަކުގައި އިވޭ ދެތިން ލަފުޒެއް ތަންކޮޅެއް ތިލަ އިބާރާތުން ބުނެލަންކަމަށެވެ. އިގްތިސާދު ކުރިއެރުމަށް އަޅުގަނޑުމެން އެދޭ އިރު އެކަމުގެ ތެރޭ ވަރަށް އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ބައެއް ބަސްބަހެވެ. ސަބްސިޑީ- މިބަސް ބޭނުންކުރަނީ ޤައުމެއްގެ ސަރުކާރުން، އެގައުމެއްގައި ކަނޑައެޅޭ މުދަލެއް ނުވަތަ ހިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދޭބަޔަކަށް، އެމުދާ ނުވަތަ ހިދުމަތް ފޯރުކުރުމަށް ކުރެވޭ ހޭދަ އުނިކުރުމަށް ދެވޭ ހިލޭ އެހީއަކަށެވެ. އެގޮތަށް ކުރެވޭ ހޭދަ ކުޑަކޮށްދިނުމުން ރައްޔިތުންނަށް ފޯރާވަރުގެ އަގެއްގައި ލިބިދިނުމުގެ ބޭނުމުގައެވެ. މިސާލަކަށް ފެނަކައަށް ސަރުކާރުންސަރުކާރުން ތެލުގެ ސަބްސިޑީ ދިނުމުން ތެލަށް ކުރާހޭދަ ލުއިވެ، އޭގެ ބަދަލުގައި ކަރަންޓަށް ބިލުކުރާ މިންވަރު ދަށްކުރެވެއެވެ. ޓެކްސް- މިއީ   ގައުމެއްގެ ރައްޔިތުން ނުވަތަ ވިޔަފާރިތަކުން، ސަރުކާރަށް ދެއްކުމަށް ގާނޫނީ ގޮތުން ލާޒިމު ކުރާ ފައިސާގެ މިންވަރެކެވެ.   މިސާލެއްގެގޮތުން ދިވެހިންނަށް އެންމެ ފަރިތަ އެއް ޓެކުހަކީ، ޖީއެސް

އުމުރުން 7 އަހަރުގެ ޝަވަން ގެ ހިތްވަރަށް އައްސަރިބަހާއި ސާބަހެވެ. ތިޔާއި ހިތްވަރުގަދަ ޖެހިލުންކުޑަކުއްޖެއްކަން ސާބިތުކޮށްފީމުއެވެ. ޝަވަންގެ މައިންބަފައިންވެސް މެއެވެ. އާއިލާގެ އެހީތެރިކަމާއި ހިތްވަރުދިނުންނެތް ނަމަ އެއުމުރައި ޝަވަންއަށް އެފިޔަވަޅު އަޅަންދަތިވީހެވެ. އަދި މަކުނުދޫ ސްކޫލަށް ޝުކުރާއި ތައުރީފު ހައްޤުވެއެވެ . ފޮޓޯ މިހާރު ނޫހުން ކުދިންގެ ޖިސްމާނީ ސިފައަކަށް ބެލުމެއްނެތި ހަމަހަމަ ފުރުސަތު ފަހިކޮށްދީފީމުއެވެ. އަދި މިއަދު ޝަވަން އަށް މަސްނޫއީފައެއް ލިބޭނެ ކަމުގެ ހަބަރު ލިބިފައިވާއިރު އެކަމުގައި މެދުވެރިވި އެންމެނަށްވެސް ޝުކުރުހައްގެވެ. އުއްމީދަކީ އަދި ދުޢާއަކީ، މާލަސްތަކެއްނުވެ ޝަވަންއަށް ފައި ހަރުކުރެވި ފަސޭހަކަމާއެކު އުޅެލެވޭނެ ގޮތްވުމެވެ . ހިތަށް އެރިއެވެ. މިއީ ހަމަ މިކަންވާންވީ ގޮތްތޯއެވެ.   ދިވެހި ރާއްޖެއަކީ ގައުމުގެ މުޅި އާބާދީއަށް މުޅިންހިލޭ ބޭސްފަރުވާ ކުރެވޭ މަދު ގައުމުތަކުގެ ތެރެއިން ގައުމެކެވެ. ވަރަށް ގިނަ ގައުމުތަކުގެ ރައްޔިތުންނަށް ސަރުކާރުތަކުން ސިއްހީ އިންޝޫރަންސް ނިޒާމުތައް ގާއިމުކޮށްފައިވާ އިރު، ވަރަށް ގިނަ ގައުމުތަކުގައި، ރައްޔިތުން އޭގެ ކޮންމެވެސް މިންވަރެއްގ

  އަދަކީ ދިވެހި ރާއްޖޭ އިސްލާމްކަމުގެ ތެދުމަގު ބަލައިގަނެ، ދިވެހިން އިސްލާމްދީން ޤަބޫލުކުރިތާ 869 އަހަރު ފުރޭ 870 ވަނަ އަހަރީ ދުވަހެވެ. ދުވަހުގެ ތަހާނީ މި ލޮބުވެތި ފަސްގަނޑުގެ އަހުލުވެރިންނަށް ފޮނުވަނީ އުފަލުންނެވެ. މިފަދަ ކޮންމެ މުނާސަބަތަކީ މިދީބުގެ މާދަމާއާއި މެދު ވިސްނާލަން ހަމަ އެންމެ ރަނގަޅު ފުރުސަތެކެވެ. މިލިޔުމުގައި ކޮންމެވެސް މިންވަރަކަސް ބަލާލަން ގަސްތުކުރަނީ، އިސްލާމީ ގިއުގަނޑުގެ ތެރޭ، މެދުމިންކަމުގެ ރިވެތި އުސްލޫބަށްފެތޭ، ޒިއްމާދާރު ދީންވެރި ދަރިއަކު ގެންގުޅެ ބޮޑު ކުރުމުގައި  މިޒަމާނުގައި ދިމާވާ ބައެއް ގޮންޖެހުންތަކަށެވެ.   މިޒަމާނުގެ ތަރުބިއްޔަތުގެ އިލްމުވެރިން މިގޮންޖެހުންތައް ބަހާލަނީ މައިގަނޑު 5 ބަޔަކަށެވެ. ü       ޕިއާރ ޕްރެޝަރ - ޕިއާރސް ނުވަތަ އެކުގައި އުޅޭ މީހުންގެ ނުފޫޒަކީ އެކަމުން ނުރެކެވޭނެ ހަގީގަތެކެވެ. ޕިއާރ ޕްރެޝާރ ދެގޮތަށްދެއެވެ. ކުދިން އެކުވެރިންނާއި އެކުއުޅޭމީހުން ފުށުން ދަސްކުރަނީ ހަމައެކަނި ގޯސްކަންތަކެއްނޫނެވެ. ރަނގަޅު ކަންތައް ވެސް ދަސްކުރެއެވެ. އެހެންކަމުން  ކޮންޖެހުމަކަށް ވަނީ އެދަސްވާ ނުވަތަ ފެންނަ ގޯސް ސިފަތަކުން ދަރިން ސަލާމަތްކުރުމެވެ. މިގޮންޖެހުމ

  ނިމިދިޔަ ހަފުތާގައި އިވިގެންދިޔަ އެއް އަޑަކީ، ދުނިޔޭގެ، އަދި ވަކިން ހާއްސަކޮށް ތަރައް ގ ީވަމުންއަންން ގައުމުތަކުގެ އިގްތިސާދީކަންތަކުގައި ނުފޫޒުގަދަ ވޯލްޑް ބޭންކުން ރާއްޖެއާއި ގުޅޭ ގޮތުން ނެރުނު ރިޕޯޓެއްގެ ވާހަކައެވެ. އެރިޕޯޓުގައި މިރާއްޖޭގައި މިވީތަނަށް ހިންގި އެންމެ ބިޔަ ހިޔާވަހިކަމުގެ މަޝްރޫއަކީ ދިވެހިންނާއި ނުގުޅޭ މަޝްރޫއެއްގެ   ގޮތުގައި ސިފަކުރިވާހަކައެވެ. ނޫސްތަކުން ފެނުނު އެއްޗަކަށް ބަރޯސާވުމުގެ ބަދަލުގައި، އެރިޕޯޓުގައި ބުނާ އެއްޗެއް މޭރުންވޭތޯ އަމިއްލައަށް ކިޔާލީމެވެ. ރިޕޯޓު މިޖުމްލައަށް ފިތާލުމުން ފެންނާނެއެވެ. ތެދެކެވެ. އެބުނީ ހަމަ ރަނގަޅަށެވެ. އޭގައި ވަނީ މިހެންނެވެ. " the 25 -story high-rises are an unusual building typology in Maldives, where households typically live in low-rises or single-family homes " އިނގިރޭސިބަހަށް މާމޮޅު މީހަކަށް ނުވިސް، ހީވާ ގޮތުން މިކަން ފާހަގަ ކުރެވިފައިވަނީ، ހިޔާ ފެލްޓްތަކުގެ ވީކްނަސް އެއް ނުވަތަ މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. މީގެ އިތުރުން، ކޮންމެ އިމާރާތެއްގައި 400 ފްލެޓް ހުރިއިރު 4 ލިފްޓު ހުރުންވެސް މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ފާހ